In tijden van stress, onzekerheid of emotionele pijn grijpen veel mensen naar eten als een manier om hun emoties te kalmeren. Dit fenomeen, beter bekend als emotioneel eten, is een veelvoorkomend maar lastig probleem. Hoe kun je in moeilijke tijden de neiging tot emotioneel eten herkennen en doorbreken?
Wat is emotioneel eten?
Emotioneel eten is het gebruik van voedsel om je beter te voelen. Het gaat niet om het stillen van fysieke honger, maar om het vervullen van een emotionele behoefte. Vaak wordt voedsel gezien als een vorm van troost, een manier om met stress, verdriet, verveling of angst om te gaan. Hoewel het in eerste instantie kan helpen om je beter te voelen, leidt het op de lange termijn vaak tot schuldgevoelens, gewichtstoename en meer stress.
De cyclus van emotioneel eten
Veel mensen belanden in een vicieuze cirkel: stress of negatieve emoties leiden tot overeten, wat vervolgens schuldgevoelens of schaamte oproept. Deze negatieve gevoelens kunnen weer meer emotioneel eten veroorzaken, waardoor de cyclus voortduurt. Het doorbreken van deze cyclus vereist bewustwording en het ontwikkelen van gezonde copingmechanismen.
Herkennen van emotioneel eetgedrag
De eerste stap in het omgaan met emotionele eetbuien is herkennen wanneer je eet uit emotie, in plaats van uit honger. Er zijn enkele signalen die kunnen wijzen op emotioneel eten:
- Plotselinge en intense trek: Emotionele honger komt vaak onverwacht opzetten en is specifiek gericht op bepaalde ‘comfort’-voedingsmiddelen zoals chocolade, ijs of fastfood.
- Onvermogen om te stoppen met eten: Bij emotioneel eten is het moeilijk om op tijd te stoppen, zelfs als je fysiek al vol zit.
- Achteraf gevoelens van schuld of schaamte: Na een eetbui voel je je vaak slecht over jezelf en je keuzes.
De link tussen stress en eten
Stress is een van de grootste triggers voor emotioneel eten. Wanneer je stress ervaart, produceert je lichaam het hormoon cortisol, dat de trek in calorierijk en suikerhoudend voedsel verhoogt. Dit was ooit een nuttige reactie om energie te verzamelen tijdens bedreigende situaties, maar in de moderne wereld is het minder functioneel en kan het leiden tot ongezonde gewoontes.
Hoe voorkom je emotioneel eten?
-
Bewustwording van je emoties
Probeer je bewust te worden van je gevoelens op het moment dat je de neiging hebt om te eten. Voel je je gestrest, verdrietig of verveeld? Door bewust stil te staan bij je emoties kun je leren onderscheid te maken tussen fysieke honger en emotionele honger. -
Zoek gezonde afleiding
In plaats van naar voedsel te grijpen, probeer een andere manier te vinden om met je emoties om te gaan. Ga bijvoorbeeld een wandeling maken, schrijf je gevoelens van je af in een dagboek, bel een vriend, of doe aan meditatie. Deze activiteiten kunnen helpen om stress te verminderen zonder dat je naar eten grijpt. -
Zorg voor een gebalanceerd eetpatroon
Een stabiel eetpatroon met regelmatige maaltijden kan helpen om pieken en dalen in je bloedsuikerspiegel te voorkomen, wat een trigger kan zijn voor emotioneel eten. Door voedzaam te eten, houd je je energie op peil en verklein je de kans op impulsief eten. -
Leer je triggers kennen
Identificeer welke situaties of emoties bij jou emotioneel eten uitlokken. Zijn er specifieke momenten of gebeurtenissen die je stress geven? Door deze triggers te herkennen, kun je vooraf plannen hoe je hiermee omgaat zonder naar eten te grijpen.
Wanneer schakel je hulp in?
Als emotioneel eten een groot probleem in je leven is geworden, kan professionele hulp nuttig zijn. Een psycholoog kan je helpen om de onderliggende oorzaken van je eetgedrag te achterhalen en je leren omgaan met stress en emoties op een gezonde manier. Therapieën zoals cognitieve gedragstherapie (CGT) of mindfulness therapieën kunnen effectief zijn om je relatie met eten te verbeteren.
Heb je zelf moeite met emotioneel eten en wil je er graag met iemand over praten? Onze psychologen staan klaar om je te ondersteunen. Neem gerust contact op met ons aameld- en adviesteam om de mogelijkheden te bespreken. Dit kan door ons direct te bellen op 085 273 3339 of plan een vrijblijvend adviesgesprek in.
Bronnen:
Macht, M., & Simons, G. (2011). Emotional eating. Emotion regulation and well-being, 281-295.
Spoor, S. T., Bekker, M. H., Van Strien, T., & van Heck, G. L. (2007). Relations between negative affect, coping, and emotional eating. Appetite, 48(3), 368-376.
