Woensdag 4 oktober staat in het teken van dierendag. Een dag waarop baasjes hun huisdieren even extra in het zonnetje zetten. En daar zullen vast veel kwispelende staartjes het gevolg van zijn. Maar hoe werkt de relatie omgekeerd? Hebben huisdieren ook effect op het mentale welzijn van hun baasjes? Je leest in deze blog wat er bekend is over het effect van huisdieren op de psychische gezondheid.
Het is van belang om te weten wat voor een rol huisdieren kunnen spelen bij menselijke mentale klachten. Wanneer dit positief blijkt te zijn kunnen dieren namelijk ingezet worden in preventie-, interventie- of herstelprogramma's.
Corona-pandemie
Vooral tijdens de COVID-pandemie is er meer aandacht gekomen voor het effect van (huis)dieren op het mentale welzijn. We zaten toen allemaal thuis met weinig sociale contacten, en misschien alleen een hond of kat om tegenaan te praten. Er is onderzoek gedaan naar welke rol huisdieren gedurende die periode hebben gespeeld voor mentale klachten. Resultaten van dit soort onderzoek laten zien dat mensen met huisdieren een beter algeheel mentaal welzijn hadden, dan mensen zonder huisdieren. Dit verschil kwam doordat huisdierbaasjes het gevoel hadden dat ze beter om konden gaan met ongunstige situaties en meer positieve emoties ervoeren tijdens de lockdown.
De onderzoeken lieten, aan de andere kant, ook zien dat het hebben van een huisdier tijdens de corona-pandemie geen effect bleek te hebben op depressie, stress, veerkracht en angst. Het effect dat huisdieren kunnen hebben op de menselijke mentale gezondheid speelt zich dus op een lager niveau af dan klachten zoals hierboven genoemd. Hieruit blijkt dat huisdieren het beste kunnen worden ingezet bij preventieprogramma's in situaties waarbij mensen sociaal geïsoleerd leven. Sociaal isolement kan zorgen voor moeilijkheden bij het omgaan met tegenslagen of negatieve emoties. Huisdieren helpen dan bij emotioneel support, bieden comfort en zorgen voor gezelschap.
Oxytocine-booster
Interacties met huisdieren, bijvoorbeeld een hond, zorgt voor toename van het stofje oxytocine. Huisdieren worden dan ook wel 'oxytocine-boosters' genoemd. Het stofje komt vrij bij knuffelen en huid-op-huid contact. Het zorgt voor verbinding, vertrouwen en liefdevolle relaties. Wanneer dit stofje vrijkomt heeft het een effect op stressmechanismen in de hersenen; het zorgt voor een kalmerende en stress-verlagende werking.
Een goede knuffel met je huisdier kan dus voor een flinke oxytocine boost zorgen, waardoor jij uiteindelijk een blij gevoel hieraan overhoudt; je huisdier blij, en jij blij.
Behandelingen met dieren
Dierentherapie, ookwel Animal Assisted Therapy (AAT) genoemd, is een vorm van psychotherapie waar huisdieren worden ingezet om mensen met fysieke, psychische en psychosociale problemen te helpen hun mentale of fysieke gezondheid op peil te houden of te verbeteren. Hoe ziet dat er precies uit? Bij AAT worden vaak honden ingezet om cliënten te motiveren, bepaalde zaken duidelijk te krijgen zonder het gebruik van woorden en om steun te bieden aan de cliënt. Daarnaast kan een huisdier ook worden ingezet om te reflecteren op bepaalde situaties.
Bij Psycholoog.nl bieden wij geen Animal Assisted Therapy, wel kan je bij ons terecht voor online therapie bij lichte mentale klachten. Neem direct contact op met ons aanmeldteam of plan een gratis adviesgesprek in. Dan kunnen we samen kijken of wij jou de juiste hulp kunnen bieden.
Meer blogs lezen? Ga terug naar het overzicht.
Bronnen:
Grajfoner, D., Ke, G. N., & Wong, R. M. M. (2021). The effect of pets on human mental health and wellbeing during COVID-19 lockdown in Malaysia. Animals, 11(9), 2689.
Cirulli, F., Borgi, M., Berry, A., Francia, N., & Alleva, E. (2011). Animal-assisted interventions as innovative tools for mental health. Annali dell'Istituto superiore di sanità, 47, 341-348.
Powell, L., Guastella, A. J., McGreevy, P., Bauman, A., Edwards, K. M., & Stamatakis, E. (2019). The physiological function of oxytocin in humans and its acute response to human-dog interactions: A review of the literature. Journal of Veterinary Behavior, 30, 25-32.
