Uitstelgedrag is een veel voorkomend fenomeen. We stellen allemaal wel eens een vervelend klusje uit of we ontlopen een moeilijk gesprek. Wat drijft ons om taken uit te stellen? En hoe is dit gedrag gerelateerd aan psychologische klachten?  

Wat is uitstelgedrag?  

Uitstelgedrag is het doelbewust uitstellen van taken die je eigenlijk moet voltooien, ondanks het besef dat dit tot negatieve consequenties kan leiden. Het kan variëren van kleine alledaagse taken tot belangrijke verantwoordelijkheden. Hoewel het vaak wordt afgedaan als simpelweg luiheid of gebrek aan motivatie, kan de realiteit complexer zijn. 

Wat kan ons uitstelgedrag beïnvloeden?  

Er zijn verschillende psychologische mechanismen die uitstelgedrag kunnen beïnvloeden. Hieronder worden er enkele voorbeelden genoemd:  

  • Zelfreguleringstekorten: sommige mensen hebben moeite met het reguleren van hun gedrag, impulsen en emoties. Dit kan leiden tot uitstelgedrag als vorm van vermijden van negatieve emoties.  
  • Taak gerelateerde angst: angst of onzekerheid ten opzichte van een taak kan leiden tot uitstelgedrag. Dit komt vaak voor bij mensen die faalangst ervaren.  
  • Beloningsuitstel: sommige mensen hebben de neiging om snelle beloningen te kiezen, in plaats van uitgestelde beloningen. Als ze zien dat een taak geen onmiddellijke voldoening geeft, kunnen ze de taak uitstellen.  
  • Tijdsperceptie: soms kun je de tijd die je nodig hebt voor een taak onderschatten. Dit kan leiden tot uitstelgedrag.  

Uitstelgedrag en psychologische stoornissen 

Ondanks dat uitstelgedrag iets is waar de meeste van ons zich wel eens schuldig aan maken, kan het ook een symptoom zijn voor onderliggende psychologische klachten. Denk bijvoorbeeld aan:  

  • ADHD: mensen met ADHD vinden het vaak lastig om hun aandacht en impulsen te reguleren. Hierdoor is het soms lastig om taken te starten en te voltooien.  
  • Angststoornissen: gevoelens van angst kunnen ertoe leiden dat het lastig wordt om een taak te voltooien die te moeilijk of bedreigend is.  
  • Depressie: depressieve gevoelens kunnen het soms lastig maken om de motivatie te vinden om een taak af te maken.  
  • OCD: mensen met OCD kunnen vastlopen in dwangmatige routines, waardoor ze andere taken uitstellen. 

Hoe kom je ervan af  

Mocht je je kunnen vinden in de dingen die hierboven zijn besproken zijn hier enkele tips voor je om je uitstelgedrag aan te pakken:  

  • Doe je belangrijkste taken als eerste – Schrijf bijvoorbeeld voor jezelf op welke dingen echt belangrijk zijn, zo houd je beter overzicht en heb je meer structuur.  
  • De 10 minuten regel – Als je ergens tegenop ziet spreek dan met jezelf af dat je er 10 minuten aan gaat werken, vaak komt dan het besef dat het wel mee valt.   
  • Deel je taak op – Wanneer je een grote taak opdeelt in kleinere taken behaal je tussendoor kleine 'successen’ die je motiveren om door te gaan.   
  • Stel een deadline – Als je jezelf eraan moet herinneren wanneer een taak klaar moet zijn heb je een grotere kans om hem succesvol af te ronden. Het kan ook helpen om je deadline te delen met anderen, dit zet een stok achter de deur.   
  • Zorg voor minder afleiding – Verban alle vormen van afleiding zoals een telefoon of televisie van je werkplek.  

Heb jij ook last van uitstelgedrag en zou je hier graag met iemand over in gesprek gaan? Lees hier hoe Psycholoog.nl werkt of plan een gratis adviesgesprek in. Je kunt ook direct contact opnemen met ons aanmeldteam.   

Meer blogs lezen? Ga dan terug naar het overzicht. 

Wil je meer weten? Lees meer over dit onderwerp in onze artikelen

Psychologische Voorbereiding op Pensioen

(17-7-2024)

Na jaren werken is het zover; pensioen. Maar hoe bereid je je hierop voor? Lees verder

Psycholoog Eline vertelt: wat is defusie?

(12-7-2024)

In de blogserie over Acceptance and Commitment Therapy (ACT) leer je alles over deze therapievorm. Lees in deze tweede blog alles over defusie. Lees verder

Effectief leren omgaan met je emoties

(1-7-2024)

De juiste emotie benoemen, erkennen en delen kan soms best lastig zijn. Lees in deze blog meer over hoe je effectief om kan gaan met je emoties. Lees verder

Ik ben op zoek naar mentale ondersteuning; wat zijn de mogelijkheden?

(7-6-2024)

Het is belangrijk dat je de stap zet om hulp te zoeken als je die nodig hebt. In deze blog bespreken we de verschillende mogelijkheden voor psychische hulp. Lees verder