Wanneer er in het verleden niet aan onze behoeftes wordt voldaan, kan het zijn dat we disfunctionele schema's gaan ontwikkelen. Deze schema's kunnen ervoor zorgen dat onze relaties verstoord worden en kan het zijn dat je moeite hebt om jezelf te ontwikkelen. Lees er hier meer over!
Jeffery Young ontwikkelde aan het einde van de 20ste eeuw het concept schematherapie. Het komt voort vanuit de cognitieve gedragstherapie. Schematherapie bestaat uit 18 schema’s die verdeeld zijn in de volgende vijf schemadomeinen: onverbondenheid en afwijzing, verzwakte autonomie en verzwakte prestatie, verzwakte grenzen, gerichtheid op de ander en overmatige waakzaamheid en inhibitie. In deze blog bespreken we het schemadomein: verzwakte grenzen.
Verzwakte grenzen ontstaan bijvoorbeeld wanneer er vroeger weinig grenzen werden gesteld of je ouders gaven je niet genoeg richting. Verzwakte grenzen kunnen ook ontstaan wanneer er vroeger in het gezin het gevoel heerste dat de een meer was dan de ander.
Welke schema's behoren tot dit domein?
Zich rechten toe-eigenen
Mensen met dit schema beschouwen zichzelf als een bijzonder persoon. Ze denken dat regels en gewoontes niet voor hun gelden en vinden het vervelend wanneer mensen hun plannen belemmeren. Het gedrag van iemand met dit schema kan worden vergeleken met iemand met narcistische persoonlijkheidstrekken. Ze willen vaak de macht en de controle en concurreren graag met anderen.
Dit gedrag komt vaak voort uit een belangrijk rolmodel, zoals een ouder. Vaak werd deze mensen als kind aangeleerd om zich macht -georiënteerd tegenover leeftijdsgenoten te gedragen. Het kan ook zijn dat deze mensen als kind te horen kregen dat ze meer bijzonder waren dan andere kinderen.
Gebrek aan zelfbeheersing/zelfdiscipline
Mensen met dit schema vinden het meestal moeilijk om zichzelf te beheersen en kunnen moeilijk hun frustraties in toom houden. Ze hebben vaak weinig doorzettingsvermogen bij taken die geduld vragen en eentonige taken worden dan ook snel opgegeven. Mensen met dit schema worden door naasten vaak gekenmerkt als iemand die de kantjes ervan afloopt en hun eigen welbevinden belangrijker vindt dan die van een ander.
Dit gedrag kan voortkomen uit dezelfde gedragingen van het rolmodel dat beschreven in bij het andere schema. Dit gedrag kan ook voortkomen uit verwaarlozing of misbruik in de jeugd, omdat er toen geen mogelijkheid is geweest om zelfdiscipline aan te leren.
Disfunctionele schema's
Disfunctionele schema's kunnen worden gedefinieerd als bepaalde patronen die emoties, herinneringen en gedragingen kunnen beïnvloeden. Vaak ontstaan deze schema's tijdens de kindertijd. Deze patronen kunnen het leven van iemand in bepaalde mate beïnvloeden. Bij sommige mensen hebben de schema's veel invloed, bij andere mensen minder. Dit is afhankelijk van onder andere de leeftijdssituatie en individuele coping mechanismen.
Het begrijpen van deze schema’s is een belangrijke stap in het aanpakken van emotionele problemen en het verbeteren van relaties. Het kan nuttig zijn om met een therapeut te werken om deze schema’s te identificeren en te leren hoe je ermee kun omgaan. Wil je hier meer informatie over? Neem contact op met ons aanmeldteam of plan een gratis adviesgesprek in!
Meer blogs lezen? Ga terug naar het overzicht
Wil je meer informatie over schematherapie
