Iedereen heeft het gevoel van spijt wel eens gekend. Dit kan over iets kleins gaan wanneer je bijvoorbeeld na een discussie graag toch iets op een andere manier had gereageerd. Het kan ook over grote dingen gaan. Je hebt bijvoorbeeld spijt dat je een grote reis nooit gemaakt hebt of dat je een studie nooit hebt afgemaakt. Wat is spijt nou precies en wat voor functie heeft het? En hoe kunnen we het beste met een spijtgevoel omgaan?
Wat is spijt?
Spijt is een emotie die te maken heeft met het maken van keuzes. Het is een gevoel wat als negatief wordt ervaren. Je kan spijt hebben van dingen die je gedaan hebt die een negatief gevolg hebben gehad. Je kan ook spijt krijgen van iets wat je niet gedaan hebt, bijvoorbeeld het niet afmaken van je studie. Spijt is een gevoel dat altijd pas nadat een besluit genomen is wordt ervaren.
Spijt kan ongezond zijn als je je altijd laat mee slepen door de spijt gevoelens die je ervaart. De ene persoon kan ook sneller spijt ervaren dan een ander. Gevolgen van vaak en snel spijt voelen zijn:
- Minder tevreden zijn met je leven.
- Vaak ben je onzekerder over jezelf en de keuzes die je hebt gemaakt.
- Negatiever denken en meer negatieve gevoelens ervaren.
Wanneer je vaak en snel negatieve spijt gevoelens ervaart en je weet niet goed hoe je hier mee om kan gaan, dan kan dit invloed hebben op je gezondheid, zowel mentaal als fysiek.
Waarom ervaren we spijt?
Spijt heeft een functie, het spijtgevoel wil je namelijk laten realiseren dat je een fout hebt gemaakt. We zijn mensen en niemand doet altijd alles goed. Als je wilt leren, je verder wil ontwikkelen en groeien in het leven kan het niet anders dan dat je af en toe spijt ervaart. De belangrijkste lessen en leermomenten haal je als mens uit eerdere ervaringen in je leven.
Wanneer je na een bepaalde situatie merkt dat je actie negatieve gevolgen heeft, roept dit een negatief gevoel bij je op. Dit is een overlevingsinstinct van de mens. De conclusie die je uit het negatieve gevoel trekt is dat je ander gedrag had willen laten zien. Op een gegeven moment als je realistischer kijkt naar de ervaring zal het negatieve gevoel veranderen in een herinnering die je mee zal dragen om in de toekomst ander gedrag te vertonen. Wanneer je niet blijft hangen in het spijtgevoel is het dus eigenlijk iets positiefs.
Hoe kun je omgaan met spijt?
- Accepteer het gevoel van spijt: Accepteer wat je niet had kunnen weten. De keuze die je op dat moment maakte leek waarschijnlijk de meest reële en gepaste keuze en je weet nou eenmaal niet wat de toekomst in petto heeft. Het heeft ook weinig zin om je druk te maken over keuzes die je al gemaakt hebt aangezien je dat niet kan veranderen. Probeer je energie te richten op hoe je dingen wil doen in de toekomst.
- Verzet je niet tegen het spijtgevoel: Laat de gevoelens toe en ervaar wat het je oplevert. Ben je verdrietig, boos of teleurgesteld in jezelf of een ander? Laat de gevoelens toe en verzet je niet. Als je deze gevoelens niet toe laat kun je ze ook niet loslaten en dat is wel nodig om verder te kunnen kijken.
- Onderneem actie: Probeer voor jezelf duidelijk in beeld te krijgen waarom je deze keuze gemaakt hebt en wat je anders had kunnen. Soms helpt het om dat op te schrijven of om er met mensen in je omgeving over te praten. In bepaalde gevallen kan het ook helpen om je excuses aan te bieden aan de persoon die negatieve gevolgen heeft ervaren.
- Wees niet te streng voor jezelf: Onze innerlijke criticus staat ons niet toe om fouten te maken, maar een foutloos leven bestaat niet. We geven onszelf snel de schuld van gebeurtenissen in het verleden. Vaak vergeten we dat we toen andere kennis hadden dan dat we nu over de situatie hebben, daarnaast maken we soms andere beslissingen vanuit emotie. Bedenk wat je tegen een vriend of vriendin zou zeggen als die in de zelfde situatie zou zitten. Vaak zijn we namelijk strenger voor onszelf dan voor anderen.
- Ga na wat je verlangt: Sta bewust af en toe stil bij wat je verlangt en uit het leven wil halen. Dit is een manier om te achterhalen waar je in de toekomst geen spijt van wil krijgen en waaruit je kan handelen. Het is een preventieve manier om bepaalde spijtgevoelens in de toekomst te voorkomen.
Merk je dat het niet lukt om een spijtgevoel los te laten en heeft dit impact op je leven? Zou je hier met een psycholoog over willen praten? Plan een gratis adviesgesprek of neem direct contact met ons op. Ons adviesteam denkt graag met je mee.
Ga hier terug naar het blogoverzicht.
