Obsessieve-compulsieve stoornis (OCD) is een angststoornis die wordt gekenmerkt door obsessies en compulsies. Obsessies zijn hardnekkige, ongewenste gedachten of beelden die angst of ongemak veroorzaken, terwijl compulsies herhaalde gedragingen of mentale handelingen zijn die iemand uitvoert om de angst te verminderen. Deze stoornis kan het dagelijks leven van mensen ernstig beïnvloeden, en het kan ook een grote impact hebben op de mensen om hen heen. In deze blog verkennen we hoe patiënten en hun naasten kunnen omgaan met OCD en bieden we praktische tips voor beide groepen.
Tips voor het omgaan met OCD
1. Accepteer je gedachten, maar geef ze geen macht
Het is belangrijk om te beseffen dat obsessieve gedachten niet altijd logisch zijn, en dat ze vaak geen echte weerspiegeling van de werkelijkheid vormen. Probeer deze gedachten te accepteren zonder er betekenis aan te geven of ze te bestrijden. Door gedachten te accepteren zonder erop te reageren, kun je de controle die ze over je hebben, verminderen.
2. Zet jezelf niet vast in compulsies
Compulsieve gedragingen geven slechts tijdelijke verlichting en versterken op de lange termijn de obsessies. Probeer de drang om compulsies uit te voeren te weerstaan door jezelf af te leiden met andere activiteiten of door een ontspanningstechniek toe te passen, zoals diepe ademhaling of meditatie.
3. Werk samen met een therapeut
Een gespecialiseerde therapeut kan helpen bij het ontwikkelen van copingstrategieën om met OCD om te gaan. Cognitieve gedragstherapie (CGT) en exposure-response preventie (ERP) zijn bewezen effectieve behandelingen voor OCD. Samenwerken met een professional kan helpen om patronen te doorbreken en lange termijn veranderingen te realiseren.
4. Gebruik hulpmiddelen en apps
Er zijn verschillende apps en hulpmiddelen beschikbaar die specifiek zijn ontworpen om mensen met OCD te ondersteunen. Deze apps kunnen je helpen om je gedachten en gedragingen bij te houden en bieden praktische tips en begeleiding om je OCD te beheren.
5. Stel realistische doelen
Het is belangrijk om realistische verwachtingen te hebben over je herstelproces. Het verminderen van OCD-symptomen is vaak een geleidelijk proces, dus het stellen van kleine, haalbare doelen kan helpen om vooruitgang te boeken zonder je overweldigd te voelen.
6. Zorg voor zelfzorg en ontspanning
Zelfzorg en ontspanning zijn essentieel om de symptomen van OCD te beheersen. Neem regelmatig tijd voor activiteiten die je leuk vindt en die je helpen ontspannen, zoals lezen, wandelen, muziek luisteren of creatieve bezigheden. Hierbij hoort ook een gezonde leefstijl: regelmatige lichaamsbeweging, een gebalanceerd dieet, voldoende slaap en stressmanagement zijn cruciaal voor het verbeteren van je mentale gezondheid.
Tips voor naasten van iemand met OCD
1. Wees voorzichtig met geruststelling
Mensen met OCD zoeken vaak geruststelling om hun angst te verminderen. Dit kan echter averechts werken en de obsessieve gedachten versterken. In plaats van geruststelling te geven, probeer je diegene te helpen om te gaan met de onzekerheid door samen te praten over de angsten en hen te ondersteunen bij het weerstaan van de drang naar geruststelling.
Als diegene bijvoorbeeld herhaaldelijk vraagt of de deur op slot is, moedig dan aan om samen de gewoonte te doorbreken door één keer per dag de deur te controleren en erop te vertrouwen dat het genoeg is.
2. Creëer een angsthiërarchie en maak gebruik van ERP
Werk samen met diegene om een lijst te maken van situaties of gedachten die angst veroorzaken, gerangschikt van minst tot meest angstaanjagend. Help hen vervolgens geleidelijk om deze situaties onder ogen te zien, te beginnen met de minst angstaanjagende. Dit kan hen helpen om de angst stap voor stap te verminderen.
Dit is een voorbeeld van Exposure-response preventie (ERP); een effectieve techniek waarbij mensen geleidelijk worden blootgesteld aan hun angsten zonder de gebruikelijke compulsieve reacties uit te voeren. Moedig diegene aan om ERP-oefeningen te doen en bied je steun tijdens deze moeilijke momenten.
3. Maak duidelijke afspraken over hulp
Het is belangrijk om afspraken te maken over hoe je kunt helpen zonder de compulsies te versterken. Bespreek wat je kunt doen om te ondersteunen en wat je beter kunt vermijden om de symptomen niet onbedoeld te verergeren.
4. Bied een structuur aan
OCD kan chaotisch en overweldigend zijn, dus het bieden van een voorspelbare structuur kan helpen. Help met het opzetten van een dagelijkse routine die regelmatige activiteiten omvat zoals maaltijden, lichaamsbeweging, en ontspanningstijd. Maak bijvoorbeeld samen een dagelijkse planning waarin vaste momenten zijn ingepland voor ontspanning en ontspanningsoefeningen.
5. Wees een anker in het hier en nu
Obsessies trekken mensen vaak in een wereld van angstige "wat-als"-scenario's. Help diegene om terug te keren naar het heden door hen te betrekken bij activiteiten die hen concentreren op het huidige moment. Een krachtige methode die je hiervoor kan gebruiken is bijvoorbeeld mindfulness.
6. Blijf flexibel en aanpasbaar
OCD kan onvoorspelbaar zijn, en wat vandaag werkt, werkt morgen misschien niet. Wees bereid om samen te werken aan nieuwe strategieën en benaderingen wanneer dat nodig is. Blijf communiceren over wat helpt en wat niet helpt en pas je ondersteuning dienovereenkomstig aan.
Bij Psycholoog.nl bieden we geen specifieke therapie voor OCD. Wel kunnen we je helpen wanneer je lichte symptomen van OCD vertoont of wanneer je andere mentale klachten hebt. Bekijk hier wat Psycholoog.nl nog meer voor jou kan betekenen. Heb je vragen? Neem gerust contact op met ons aanmeldteam op 085-2733339 of plan vrijblijvend een gratis adviesgesprek in.
Meer blogs lezen? Ga terug naar het overzicht.
