Tegenwoordig heeft bijna iedereen Instagram. Vooral jonge mensen kunnen niet meer zonder. Maar een overmatig gebruik van de app kan veel negatieve gevolgen hebben. Het kan zelfs leiden tot een Instagram verslaving. Maar wanneer ben je nu Instagram verslaafd?   

Waarom is Instagram zo verslavend?  

Instagram is de laatste 10 jaar steeds populairder geworden. Vooral onder jonge mensen wordt het veel gebruikt. Ongeveer 4,9 miljoen mensen in Nederland hebben een Instagram account. Jongeren tussen de 15 en 19 jaar gebruiken de app het vaakst. 73% van deze groep heeft een account.  

Volgens onderzoekers is Instagram vooral verslavend doordat het inspeelt op variabele beloningen. Je krijgt immers nooit hetzelfde aantal likes en comments als op je vorige post. Dit maakt de app aantrekkelijk, je wil namelijk zoveel mogelijk likes op je foto krijgen. Dit maakt het onvoorspelbaar.  

De app is ook verslavend, omdat het initiatief om te stoppen in jouw handen ligt. In theorie zou je een hele dag kunnen scrollen, zonder dat Instagram hier iets tegen doet. Je moet meer moeite doen om te stoppen dan om door te gaan. Dit is precies wat Instagram wil, want hoe meer tijd jij doorbrengt op de app, hoe meer geld ze aan jou verdienen.  

Verder doet Instagram beroep op jouw onbewuste gedag en proberen dit te beïnvloeden. Je wil namelijk altijd bij een groep horen. Je overlevingskansen zijn groter als je in een groep bent in plaats van alleen. Instagram speelt hierop in doordat je je kan aansluiten bij een groep waar je graag bij wil horen, zoals vrienden of leeftijdsgenoten. Dit heet conformeren aan een groep. Dit doen we omdat we opzoek zijn naar zelfbevestiging.  

Heb ik een Instagram verslaving?  

Een Instagram verslaving heeft als kenmerken dat je je heel druk kan maken over je sociale media, dat je het gevoel hebt dat je moet inloggen en dat je zoveel tijd spendeert op de app dat andere aspecten van je leven eraan onderdoor gaan. Je kan er ook een tolerantie voor opbouwen, wat ervoor zorgt dat je steeds meer tijd op de app gaat spenderen. Het kan ook voorkomen dat je ontwenningsverschijnselen krijgt wanneer je Instagram een tijd lang niet kan gebruiken. Voorbeelden van deze verschijnselen zijn stemmingswisselingen, verveling of onrust. Het is dus niet zo dat als je regelmatig op Instagram zit, je dan een Instagram verslaving hebt.  

Een Instagram verslaving is nog niet wetenschappelijk bewezen. Dit betekent dat het ook niet als een verslaving behandeld kan worden. Toch zien we in de maatschappij dat er veel jongeren zijn die uren op sociale media, waaronder Instagram, doorbrengen.  

Wat zijn kenmerken van een Instagram verslaving?  

Ondanks dat een Instagram verslaving geen officiële verslaving is, zijn er wel een aantal kenmerken waaraan je overmatig Instagram gebruik kan herkennen:  

  • Continu je Instagram en andere sociale media willen checken 
  • Meer tijd spenderen op Instagram dan je jezelf had voorgenomen 
  • Minder offline sociale activiteiten ondernemen 
  • School- en werkprestaties lijden onder het gebruik van Instagram 
  • Niet kunnen stoppen met het gebruik van de app, terwijl je je bewust bent van de negatieve effecten op je dagelijks leven.  

Wat kan ik ertegen doen?  

Een manier om je Instagram gebruik te minderen is het doen van een “digital detox”. Dit houdt in dat je voor een bepaalde tijd je Instagram gebruik gaat minimaliseren. Dit kan je doen door het geluid van je notificaties uit te zetten, of zelfs de notificaties helemaal uit te zetten. Verder kan je met jezelf een maximaal aantal uur afspreken die je mag doorbrengen op Instagram. Daarnaast kan je afspreken met jezelf dat je op bepaalde momenten van de dag geen sociale media mag gebruiken, zoals bijvoorbeeld tijdens het avondeten of voor het slapen gaan. Het kan lastig zijn om deze afspraken met jezelf na te komen. Je zou een vriend of familielid kunnen vragen om je te controleren, zodat de kans groter is dat je de afspraken nakomt.  

Wil je hier meer over weten of ben je op zoek naar een psycholoog? Het team van Psycholoog.nl helpt je graag verder! Neem vrijblijvend contact op met ons aanmeldteam of plan een gratis adviesgesprek in.  

Bel ons op 085 273 3339, of stuur een bericht via Whatsapp naar 06 4851 6543.  

*Let op: Wij behandelen alleen personen van 18 jaar of ouder. 

Wil je meer weten? Lees meer over dit onderwerp in onze artikelen

Minimalisme toepassen in je digitale leven: tips tegen online stress

(19-8-2024)

Hoe kan digitale minimalisme helpen tegen online stress? Lees verder

Ik ben op zoek naar mentale ondersteuning; wat zijn de mogelijkheden?

(7-6-2024)

Het is belangrijk dat je de stap zet om hulp te zoeken als je die nodig hebt. In deze blog bespreken we de verschillende mogelijkheden voor psychische hulp. Lees verder

De rol van familie en vrienden in het herstel van verslaving: Ondersteuning en betrokkenheid

(22-5-2024)

Een verslaving heeft veel impact op de omgeving. Lees hier meer over de rol die naasten kunnen spelen in het herstel. Lees verder

Wanneer verandert sporten van gezond naar ongezond?

(10-5-2024)

Hoewel sporten op zichzelf gezondheid, kan het ontwikkelen tot een ongezonde obsessie met negatieve gevolgen voor je mentale gesteldheid. Lees er hier meer over… Lees verder