Daar zit je dan. Eindelijk thuis na een lange werkdag, maar alsnog ben je in je hoofd bezig met wat je de volgende dag allemaal moet doen. Misschien moet je zelfs nog wat zaken na werktijd afhandelen. Eigenlijk kijk je steeds meer op tegen de volgende werkdag. Herkenbaar? Dan ben je misschien een (beginnende) burn-out aan het ontwikkelen. Maar hoe ontstaat zo’n burn-out, en nog belangrijker, hoe kun je dit voorkomen?
Hoe ontstaat een burn-out?
Een burn-out ontstaat vaak na een periode van teveel (willen) doen. De werkdruk is eigenlijk te hoog voor wat je lichamelijke en mentale gezondheid op dat moment aan kan. Dit hoeft echter niet alleen door werk te komen; ook stress binnen het gezien, of taken die je buiten je betaalde baan onderneemt kunnen hieraan bijdragen. Daarnaast kan het ook zijn dat een onregelmatig werkschema hieraan bijdraagt, waardoor je met weinig zekerheid je privé afspraken kan plannen en deze misschien vaak moet aanpassen.
Ook studenten kunnen een burn-out krijgen. De werkdruk op de meeste opleidingen ligt vrij hoog en vaak combineren studenten hun studie ook met een bijbaantje. Daarnaast ligt de druk om nominaal af te studeren hoog en is er weinig baanzekerheid na je afstuderen. Ook dit kan voor veel stress zorgen.
Hoe herken ik een burn-out?
Een burn-out wordt gekenmerkt door de volgende symptomen: overmatig gevoel van stress, angst en soms gecombineerd met depressieve klachten. Daarnaast ben je snel overprikkeld en lijkt iedere taak al teveel, hierdoor kun je soms fel reageren op andere mensen. Vaak hebben mensen met een burn-out ook last van lichamelijke klachten. Hierbij kun je denken aan hoofdpijn, vermoeidheid en vaker ziek worden.
Wat zijn tips om beter met veel stress om te gaan?
Als je eenmaal in een burn-out terecht komt duurt het vaak maanden totdat je hier weer van herstelt. Het is dus een lang proces. We hebben wat tips voor je op een rijtje gezet om beter om te gaan met langdurige stress:
- Probeer overzicht te houden binnen je taken. Denk bijvoorbeeld aan overzicht en structuur aanbrengen in de dagelijkse bezigheden. Dat maakt het ook makkelijker om grenzen te stellen.
- Wees realistisch. Vaak zijn mensen met burn-out klachten erg perfectionistisch. Ze willen iets perfect doen, wat vaak voor uitstelgedrag en faalangst zorgt. Dit is het recept voor chronische stress en een burn-out. Probeer dus realistische, en niet perfecte, verwachtingen van jezelf te hebben.
- Maak keuzes. Als je merkt dat je te veel hooi op je vork hebt genomen probeer dan stressvolle of tijdrovende bezigheden (tijdelijk) weg te halen uit je leven.
- Neem je rust. Veel mensen die in een burn-out belanden hadden de neiging om hun leven volledig vol te plannen met activiteiten. Maar als je te weinig tijd neemt om te herstellen van bijvoorbeeld een stressvolle werkdag dan loop je de kans dat ook leuke activiteiten voor stress gaan zorgen.
- Probeer te werken aan je zelfvertrouwen. Onzekerheid geeft vaak veel stress. Meer zelfvertrouwen gaat ook samen met een groter gevoel van controle en meer acceptatie naar jezelf als het eens wat slechter gaat.
- Probeer in proportie te piekeren. Door minder te focussen op alle gedachten de hele dag door en meer op wat er om je heen gebeurt zal je minder stress ervaren. Spreek bijvoorbeeld een vast halfuur per dag met jezelf af waarop je mag piekeren.
- Blijf actief. Ga naar buiten, beweeg, zoek een nieuwe sport om uit te proberen. Jouw veerkracht neemt aanzienlijk af wanneer je langere tijd lichamelijk inactief bent.
- Zeg ‘nee’ als je merkt dat je over je grenzen gaat. Langdurig over eigen grenzen gaan geeft veel stress en vergroot de kans op een burn-out. Denk van tevoren na hoe je dit naar je omgeving kunt communiceren.
- Zoek hulp bij vroegtijdige burn-outklachten. Hoe eerder je hulp zoekt hoe sneller de weg naar herstel zal zijn.
