Hallucinaties zijn waarnemingen die in werkelijkheid niet echt bestaan. Je kunt hallucinaties hebben van elk zintuig, maar visuele en auditieve hallucinaties zijn het meest voorkomend. Hallucinaties kunnen een symptoom zijn van meerdere psychische ziektebeelden, maar hoe ontstaan hallucinaties nu eigenlijk?
Wat is een hallucinatie?
Als je hallucineert ervaar je eigenlijk iets dat zich niet echt in jouw omgeving bevindt. Voor jou lijkt dit echter volledig echt, terwijl mensen om je heen dit anders ervaren. Hallucinaties kunnen er voor iedereen verschillend uitzien, zowel in vorm als in onderwerp. Over het algemeen onderscheiden we vier soorten hallucinaties:
- Auditieve hallucinaties.
Hierbij hoor je dingen die er niet echt zijn. Dit kan zijn in de vorm van stemmen horen (binnen of buiten je hoofd), geluiden horen of opdrachten krijgen van een onbekende bron.
- Visuele hallucinaties.
Bij een visuele hallucinatie zie je dingen die er in werkelijkheid niet echt zijn. Ook kan het voorkomen dat je dingen op een andere manier ziet; vormen en kleuren kunnen bijvoorbeeld veranderen.
- Tactiele hallucinaties.
Je denkt dat je iets voelt, maar dit is niet het geval.
- Geur of smaak-gerelateerde hallucinaties.
Je proeft of ruikt een vreemde smaak of geur, terwijl anderen dit niet zo ervaren.
Waar komen hallucinaties vandaan?
Hallucinaties komen het meest intens voor tijdens een psychose. Hierbij kun je denken aan een psychose bij een manische episode, schizofrenie of trauma. Daarnaast kunnen hallucinaties ook veroorzaakt worden als gevolg van drugsgebruik.
Maar, hallucinaties hoeven niet direct te wijzen op psychische ziekte. Onderzoek wijst uit dat bijvoorbeeld 10% van de algemene bevolking weleens een stem hoort die niet van zichzelf is. Stemmenhoren komt ook veel voor bij andere psychische klachten, zoals depressie, autisme en angst. Het horen van stemmen is dus niet direct een signaal van psychotische problematiek.
Hallucinaties vaak komen door een teveel aan serotonine of dopamine in het brein. Deze twee stoffen werken als het ware als verbindende factoren binnen de kleine onderdelen van je brein. Een teveel hieraan kan leiden tot hallucinaties. Dit kan plaatsvinden binnen verschillende delen van je brein. Een teveel aan deze stoffen in bijvoorbeeld het visuele deel van je brein zal zorgen voor visuele hallucinaties, terwijl dit in het auditieve deel van je brein voor auditieve hallucinatie zal zorgen.
Welke behandelvormen zijn er mogelijk voor hallucinaties?
Er zijn meerdere behandelvormen mogelijk voor hallucinaties. Hierbij is het belangrijk dat eerst de onderliggende oorzaak van je hallucinaties in kaart wordt gebracht. Komt het door drugsgebruik of toch door een onderliggende (psychische) ziekte? Vaak wordt bij de behandeling van hallucinaties gebruik gemaakt van een combinatie van antipsychotica en cognitieve gedragstherapie.
Een succesvol gebleken methode om stemmenhoren te verminderen is Hallucinatie Integratieve Therapie (HIT). Belangrijk onderdeel hiervan is het zoeken naar copingstrategiëen: manieren om het stemmenhoren wat te dempen. Dit is voor iedereen verschillend, maar kan bijvoorbeeld bestaan uit zingen, kauwgom kauwen, hardop tellen of het spelen van een spelletje. Het onderliggende mechanisme is dat het hersengedeelte dat normaal gesproken stemmen zou produceren, nu wordt afgeleid door een andere taak.
Meer blogs lezen? Ga terug naar het overzicht.
