We hebben allemaal gewoontes en gedragingen die we bijna zonder nadenken uitvoeren. Dit onbewuste gedrag vormt een groot deel van ons dagelijks leven en kan zowel positieve als negatieve effecten hebben. Maar hoe werkt dit precies, en hoe krijgen we er meer controle over?  

Wat is onbewust gedrag?  

Onbewust gedrag verwijst naar acties, gewoontes en reacties die we uitvoeren zonder bewuste overweging. Deze gedragingen zijn het resultaat van patronen die we in de loop van tijd hebben ontwikkeld. Ze worden gestuurd door ons onderbewustzijn. Terwijl bewuste beslissingen inspanning en aandacht vereisen, zijn onbewuste handelingen vrijwel automatisch.  

Dit onbewuste gedrag wordt vaak aangedreven door automatische gedachten. Dit zijn snelle, onbewuste gedachten die worden getriggerd door specifieke situaties. Deze gedachten en gedragingen kunnen gebaseerd zijn op eerdere ervaringen, overtuigingen en patronen. 

Hoe onbewust gedrag ons beïnvloedt  

Onbewust gedrag kan ons leven op verschillende manieren beïnvloeden, zowel positief als negatief. Enkele voorbeelden zijn:  

  • Efficiëntie en gewoonten: onbewust gedrag is vaak efficiënt omdat het ons helpt om dagelijkse taken uit te voeren zonder dat we er bewust over na te hoeven denken. Het maakt het leven gemakkelijker en het laat ons energie besparen voor beslissingen die complexer zijn.  
  • Beperkende gewoontes en gedragspatronen: hoewel sommige onbewuste gedragingen nuttig zijn, kunnen anderen ons juist beperken. Bijvoorbeeld, als je onbewust geneigd bent om conflicten te vermijden, kan dit ertoe leiden dat je problemen niet direct aanpakt. Dit kan op de lange termijn stress veroorzaken. Het kan ook zijn dat je onbewust steeds negatieve gedachten over jezelf hebt. Dit kan je zelfvertrouwen schaden.  
  • Beïnvloeding van relaties: onbewust gedrag speelt ook in grote rol in onze relaties. Hoe we reageren op de emoties van anderen, hoe we communiceren en hoe we genegenheid tonen kan beïnvloed worden door onbewuste patronen. Bijvoorbeeld, als je onbewust geleerd hebt om je emoties te onderdrukken, kan dit leiden tot miscommunicatie en afstand in je relaties.  

Het herkennen en begrijpen van onbewust gedrag

Een van de grootste uitdagingen met onbewust gedrag is dat we er ons niet van bewust zijn. Het kost daarom inspanning en zelfreflectie om ze te herkennen. Toch is het mogelijk om meer zelfinzicht te krijgen in je onbewuste patronen.  

Het begint met bewustwording. Neem de tijd om na te denken over je dagelijkse reacties. Je kunt je bijvoorbeeld afvragen of al je gewoontes wel nuttig zijn. Vervolgens kun je de gevoelens en gedachten die samengaan met dit onbewuste gedrag onderzoeken. Probeer je gedachten en gevoelens te observeren zonder ze meteen te veroordelen.  

Zodra je bewust bent van bepaalde onbewuste gedragingen die je wilt veranderen, kun je beginnen met het aanbrengen van kleine aanpassingen. Dit kan door nieuwe gewoontes aan te leren, of door jezelf te trainen om bewuster te reageren in situaties waarin je normaal automatisch zou handelen.  

Bij Psycholoog.nl kunnen we je helpen om je meer bewust te worden van je gedrag, en vervelende patronen aan te pakken. Wil je graag in gesprek gaan met een psycholoog over jouw klachten? Je kunt vrijblijvend contact met ons opnemen om de mogelijkheden te bespreken. Dit kan door middel van het inplannen van een adviesgesprek of door direct contact op te nemen met ons.  

Meer blogs lezen? Ga terug naar het overzicht.

Wil je meer weten? Lees meer over dit onderwerp in onze artikelen

De Kracht van Routine: Hoe Structuur Helpt bij Angst en Depressie

(13-9-2024)

Een routine kan ons helpen in het dagelijks leven, zo ook wanneer je last hebt van angstige en sombere gevoelens. Lees er hier meer over! Lees verder

Waarom keuzestress steeds meer voorkomt in de maatschappij

(10-9-2024)

Tegenwoordig hebben we een oneindige mogelijkheid aan keuzes. Dit kan zorgen voor stress, angst. Maar hoe ontstaat keuzestress en waarom komt het steeds meer vo… Lees verder

Terug naar school na de vakantie: omgaan met sociale angst bij jongeren

(6-9-2024)

De zomervakantie is weer voorbij en de scholen zijn weer begonnen. Dit kan naast veel positieve gevoelens, ook sociale angst met zich meebrengen. Lees er meer o… Lees verder

(on)gezonde Copingstijlen

(5-9-2024)

Van ongezonde naar gezonde coping: hoe pak je dit aan, en waar begin je? Lees verder