Het drinken van alcohol tijdens de zwangerschap kan grote gevolgen met zich meebrengen. Kinderen waarvan hun moeder tijdens de zwangerschap heeft gedronken kunnen verschillende problematiek ontwikkelen. Dit varieert van motorische problemen tot zwakke cognitieve vaardigheden. FAS(D) wordt vandaag de dag nog niet altijd juist gedetecteerd, wat zorgt voor een eenzame manier van leven. Kinderen (en volwassenen) voelen zich anders dan anderen, zonder duidelijke aanleiding.
FAS(D)
Een zwangere vrouw die alcohol drinkt tijdens haar zwangerschap loopt het risico om te bevallen van een kind met Foetaal Alcohol Spectrum Disorder (FASD). FASD is een overkoepelende term voor alle soorten aandoeningen die op deze manier bij ongeboren kinderen kunnen ontstaan. Foetaal-Alcoholsyndroom (FAS) is de meest voorkomende vorm, hierbij zijn de hersenen van het kind beschadigd door het alcoholgebruik van de moeder.
Kenmerken
FAS is voornamelijk na de geboorte te herkennen aan lichamelijke en neurologische kenmerken. De bekendste zijn hieronder op een rijtje gezet:
- Groeiachterstand
- Vervormde vingers
- Afwijkingen aan organen
- Neurologische afwijkingen (kleinere hoofdomtrek)
- Gezichtskenmerken (afgevlakt neusgootje, dunnen bovenlip en smalle oogspleet)
Op latere leeftijd kunnen ook cognitieve, motorische en gedragsproblemen opkomen. Hieronder zijn er een aantal benoemd:
- Geheugenproblemen
- Emotionele- en gedragsproblematiek
- Hyperactiviteit
- Zwak sociaal functioneren
- Zintuigelijke problemen
- Lager dan gemiddeld IQ
Psychologische impact
FAS(D) wordt niet altijd gedetecteerd. Dit kan afkomstig zijn van schaamte vanuit de moeder. Ook kan het zo zijn dat de symptomen worden verward met ADHD waardoor kinderen of volwassenen een verkeerde diagnose krijgen. Dit komt doordat FAS(D) en ADHD een aantal overeenkomende symptomen kennen: moeite met het uitvoeren van complexe motorische vaardigheden en het ontwikkelen van zowel sociale als communicatieve vaardigheden.
De psychologische impact die niet-gedetecteerde FAS(D) kan hebben is enorm. Zo kunnen kinderen die geboren zijn met deze aandoening zich heel hun leven anders voelen. Ze kunnen niet meekomen met het standaard onderwijs of krijgen vaak te horen dat ze iets niet goed doen. Ook voor omstanders (familie en leerkrachten) kan het frustrerend zijn. Het probleem hierbij is dat er, voorafgaand aan een diagnose, geen reden lijkt te zijn voor de mentale achterstand. Dit zorgt voor de verwarring en frustratie, en maakt dat mensen met FAS(D) gevoeliger zijn voor het ontwikkelen van een depressie.
Een diagnose kan in dat geval helpen om de puzzelstukjes op hun plek te laten vallen. Het vaststellen van de diagnose gaat dan ook gepaard met het geven van de juiste mentale ondersteuning. Herken jij kenmerken van FAS(D) bij jezelf? Dan raden we je aan om een afspraak te maken bij de huisarts. Daar kan je een verwijzing krijgen naar een gespecialiseerde arts om verder geholpen te worden en een eventuele diagnose te krijgen.
Ben jij op zoek naar mentale ondersteuning bij emotionele of gedragsproblematiek? Bij psycholoog.nl kunnen we jou daarbij helpen. Je kunt vrijblijvend contact met ons opnemen, dan bespreken we de mogelijkheden. Dit kan door middel van het inplannen van een adviesgesprek of door direct contact op te nemen met ons.
Meer blogs lezen? Ga terug naar het overzicht.
Bronnen:
Mattson SN, Crocker N, Nguyen TT. Fetal alcohol spectrum disorders: neuropsychological and behavioral features. Neuropsychol Rev. 2011 Jun;21(2):81-101
