Eén op de drie Nederlanders voelt zich weleens eenzaam. Bijvoorbeeld wanneer je alleen op de bank zit en (even) niemand hebt om iets leuks mee te doen. Meestal gaat dit gevoel na een tijdje weer over, maar sommige mensen kunnen zich langere tijd eenzaam voelen. Eenzaamheid zorgt vaak voor bijkomende gevoelens van teleurstelling en gemis. Hoe dat kan, lees je hieronder.
Wat is eenzaamheid?
We spreken van eenzaamheid wanneer iemand zich niet verbonden voelt en een (hechte) emotionele band mist met anderen. Het gaat hierbij om een persoonlijke ervaring en voelt daarmee voor iedereen anders. Eenzaam zijn is dan ook niet hetzelfde als alleen zijn; voor sommige mensen is het prima om een week in hun eentje door te brengen. Het wordt pas eenzaamheid wanneer je dit echt zelf zo voelt omdat jouw persoonlijke behoefte aan contact met anderen niet (genoeg) bevredigd wordt.
Er zijn verschillende oorzaken voor eenzaamheid op te noemen. Eén daarvan is het verliezen van een relatie, bijvoorbeeld bij een scheiding, overlijden of wanneer een goede vriend of vriendin naar de andere kant van het land verhuist. Maar ook een verandering of gemis bínnen een relatie kan zorgen voor eenzaamheid; bijvoorbeeld omdat iemand zich niet begrepen voelt door zijn of haar partner. Daarnaast kunnen ook andere omstandigheden zorgen voor eenzaamheid; bijvoorbeeld wanneer iemand niet genoeg financiële middelen heeft om mee te doen met sociale activiteiten, wanneer iemand ontslagen is en het contact met collega’s mist of wanneer men na een verhuizing opnieuw een sociale kring moet opbouwen.
Eenzaamheid en (mentaal) welzijn
Eenzaamheid komt vaak voor bij mensen met psychische klachten, zoals depressie, angst of autisme. Dit verband werkt beide kanten op. Zo kan het zijn dat je vanwege je klachten weinig buiten komt en geen behoefte hebt aan contact of minder makkelijk contact maakt. Omgekeerd blijkt uit grootschalig onderzoek van het Trimbos-instituut uit 2019 dat mensen die zich eenzaam voelen, meer kans hebben om een stemmings-, middelen- of angststoornis te ontwikkelen. Daarnaast kan eenzaamheid, net als stress, invloed hebben op de fysieke gezondheid. Zo kan het een negatieve uitwerking hebben op het immuunsysteem, vergroot het de kans op depressie, kan het leiden tot hart- en vaatziekten en de ziekte van Alzheimer. Ook kan het de aanleiding vormen voor ongezond gedrag: minder bewegen, minder gezond eten en meer gebruik van verslavende middelen, met alle gevolgen van dien.
Vier tips om eenzaamheid tegen te gaan
- Kom van de bank af en ga iets doen. Laat de eenzaamheid niet jouw leven bepalen; alleen kun je ook ergens een kop koffie gaan drinken of naar een museum gaan.
- Pak het contact met anderen op; zoek de connectie met ‘oude bekenden’, of ga bij een sport-, muziek- of andere vereniging. Er zijn verschillende organisaties die mensen bij elkaar brengen en bijvoorbeeld activiteiten of cursussen aanbieden.
- Kijk goed om je heen, of er iemand is in jouw omgeving die wel een steuntje in de rug kan gebruiken. Het zit hem in de kleine dingen!
- Besef dat eenzaamheid een gevoel is dat je kunt veranderen. Kijk naar de contacten die je wél hebt en de dingen die je wel doet, in plaats van te blijven hangen in het negatieve eenzame gevoel. Vergelijk jezelf ook niet te vaak met anderen, je bent goed zoals je bent!
- Ga in gesprek over jouw behoefte. Wat maakt dat je weinig verbinding hebt met anderen? Heeft dit te maken met verlies? Of vind je het lastig om connecties aan te gaan? Een psycholoog of coach kan jou helpen ontdekken hoe je hierin beter voor jezelf kunt gaan zorgen.
Behandeling van eenzaamheid
Zoals al eerder benoemd werd, is eenzaamheid een gevoel; er is geen specifieke ‘diagnose’ voor eenzaamheid. Dit betekent echter niet dat er geen behandeling mogelijk is; samen met een psycholoog kun je goed aan de slag met je eenzaamheid. Deze kijkt met jou waar de oorzaak van de eenzaamheid ligt, om deze vervolgens samen aan te pakken.
Wil je hier meer over weten of direct een afspraak inplannen bij een van onze psychologen? Plan een gratis adviesgesprek of neem direct contact met ons op en ons aanmeldteam bespreekt met jou de mogelijkheden.
Of ga terug naar het blogoverzicht.
Bronnen
- Eenzaam.nl
- Nuyen, J. et al. (2019). The bidirectional relationship between loneliness and common mental disorders in adults: findings from a longitudinal population-based cohort study. Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology, 55, 1297-1310. (2020) https://doi.org/10.1007/s00127-019-01778-8
