Je denk er misschien niet altijd bewust over na, maar genderrollen zijn in onze hele samenleving verweven. Op school, werk en in onze vrije tijd beïnvloeden genderrollen hoe we mensen van een bepaald geslacht zien en behandelen.
Wat zijn genderrollen?
Genderrollen of geslachtsrollen zijn sociale constructen. Dit betekent dat dit iets is dat is voortgekomen uit onze samenleving. Over het algemeen bedoelen we met genderrollen de gedragsnormen en –regels die horen bij een bepaald geslacht. Veel mensen ervaren hierdoor dat er bepaalde dingen van hun verwacht worden op basis van hun geslacht, of voelen de druk om zich op een bepaalde manier te gedragen.
Doordat genderrollen sociale constructen zijn, kunnen ze veranderen over de tijd. Zo was er in de jaren 70 van de vorige eeuw een maatschappelijke beweging die zich inzette voor de rol van vrouwen, en is de zelfstandigheid en autonomie van de vrouw sindsdien meer vanzelfsprekend geworden. Meer recent is er sinds een aantal jaar meer aandacht voor genderidentiteit en genderbeleving.
Wat zijn de gevolgen van genderrollen?
Ondanks dat genderrollen veranderen, bestaat er nog steeds veel genderongelijkheid op verschillende gebieden. Dit betekent dat mensen van een bepaald geslacht op een andere manier behandeld worden dan mensen van een ander geslacht. Zo is er op de arbeidsmarkt sprake van een achterstand voor vrouwen, waarbij zij gemiddeld minder betaald krijgen, minder hoge functies bezetten en minder eerlijke feedback ontvangen. Ook op het gebied van relaties, opvoeding en vrije tijd spelen verschillen in gender een belangrijke rol binnen onze samenleving.
Wat is de invloed van genderrollen op je mentale welzijn?
Als het gaat over genderongelijkheid ligt de focus vaak op de emancipatie van vrouwen, die mentale problemen kunnen ervaren door seksueel geweld of discriminatie. Toch kunnen jongens en mannen ook mentale klachten ervaren doordat zij bijvoorbeeld het gevoel hebben dat ze hun kwetsbaarheid en emoties niet kunnen of mogen tonen. Ook mensen die zich identificeren als non-binair en de LHBT+ groep zijn vaak slachtoffer van negatieve gevolgen van genderrollen.
We leren genderrollen en de gevolgen hiervan al aan vanaf een jonge leeftijd, of dit nu bewust of onbewust is. Als kinderen ervaren we al dat als we ons niet aan genderrollen houden, we het risico lopen om gepest of raar gevonden te worden. De druk, veroordelingen en verwachtingen van anderen op het gebied van genderrollen kunnen zorgen voor stress, burn-out, angsten, depressie of zelfs suïcidaliteit.
Heb jij last van mentale klachten als gevolg van genderrollen? Ga met ons aanmeldteam in gesprek over wat Psycholoog.nl jou kan bieden tijdens een adviesgesprek.
Bronnen
Eisend, M. (2018). Gender Roles. Journal of Advertising.
Jampol, L. & Zayas, V. (2020). Gendered white lies: Woman are given inflated performance feedback compared with men. Personality and Social Psychology Bulletin.