Wat is een ruminatiestoornis in het kort?

  • De ruminatiestoornis is een zeldzame eetstoornis.
  • Eten dat al was doorgeslikt wordt herhaaldelijk weer teruggehaald in de mond.
  • Het voedsel wordt dan herkauwd, opnieuw doorgeslikt of uitgespuugd.
  • Het terughalen van eten in de mond heeft geen lichamelijke oorzaak, en hoort niet bij anorexia, boulimia, eetbuistoornis of een vermijdende voedselinnamestoornis.
  • Het terughalen van eten komt (bijna) dagelijks voor, en duurt minstens één maand.

Wat is een ruminatiestoornis?

Mensen met een ruminatiestoornis halen herhaaldelijk doorgeslikt eten weer terug in hun mond, zonder dat ze misselijk zijn, moeten kokhalzen of ergens van walgen. Het teruggehaalde eten herkauwen ze, slikken ze opnieuw door, of spugen ze uit. Dit doen zij doorgaans dagelijks, gedurende één maand.

Het terughalen van eten doen ze niet vanwege anorexia nervosaboulimia nervosa, een eetbuistoornis of een vermijdende voedselinnamestoornis. Het gedrag komt ook niet door een lichamelijke oorzaak waardoor het eten weer omhoog komt.

De stoornis is zeer zeldzaam en exacte cijfers zijn niet bekend. Zowel kinderen als volwassenen kunnen de stoornis ontwikkelen. Het komt vaker voor bij mensen met een verstandelijke beperking of autisme.

Soms begint het rumineren al in de babytijd (vanaf vier maanden). Baby’s met een ruminatiestoornis strekken zich, krommen hun rug, en houden het hoofd achterover terwijl ze zuigbewegingen met hun tong maken. Een gebrek aan stimulatie, verwaarlozing, stressvolle levensomstandigheden of problemen in de ouder-kindrelatie kunnen mogelijke oorzaken zijn. Bij baby’s en mensen met een verstandelijke beperking lijkt het terughalen van eten een zelftroostende of zelfstimulerende functie te hebben.

Als het voedsel herhaaldelijk uitgespuugd wordt, kan dit leiden tot ondervoeding. Dit kan bij baby’s fataal zijn. Bij kinderen kunnen groeistoornissen optreden, en kan het negatieve effecten hebben op de ontwikkeling en het leervermogen. Het gebit kan ook aangetast worden door het voortdurend contact met maagzuur.

Uit schaamte en angst voor het oordeel van anderen kunnen mensen met een ruminatiestoornis een sociale fobie ontwikkelen. Zij gaan dan sociale contacten uit de weg en kunnen in een sociaal isolement terechtkomen.

Hoe wordt ruminatiestoornis behandeld?

Rumineren kan ondervoeding tot gevolg hebben, en problemen geven in de ontwikkeling en bij het sociale functioneren. Het is dus zeer belangrijk dat er hulp gezocht wordt. Een psychologische behandeling kan helpen om de gewoonte te doorbreken. Als er sprake is van te weinig prikkels uit de omgeving dient daar eerst iets aan gedaan te worden. Wanneer het rumineren samenhangt met een andere psychische stoornis, moet het terughalen van eten zodanig ernstig zijn dat het om extra aandacht vraagt.

Let op: behandeling van deze specifieke problematiek is niet mogelijk bij Psycholoog.nl. We adviseren je om hiervoor contact op te nemen met jouw huisarts.

Hoe zit het precies met stoornissen beschreven in de DSM-5?

Wanneer jij verzekerde zorg krijgt (zorg die valt onder de basisverzekering) is een van de voorwaarden dat er een stoornis wordt vastgesteld. Alleen dan kan de zorg vergoed worden vanuit de basisverzekering. Alle psychiatrische stoornissen zijn verzameld in de DSM-5. De DSM-5 is het handboek voor de classificatie van psychische stoornissen.  

Een belangrijke kanttekening om bij de DSM-5 te maken is dat de stoornissen die hierin vermeld staan geen diagnoses zijn. De stoornis wordt beschreven aan de hand van een lijstje met symptomen. Voldoe je hieraan, dan 'heb' je deze stoornis. De stoornis of het label zegt alleen niets over hoe het komt dat je deze klachten ervaart. Het geeft geen verklaring.  

Voldoe jij aan de kenmerken van een stoornis? Dan is die stoornis dus niet de reden dat je klachten hebt, maar slechts een beschrijving van jouw klachten. Wat dan het doel is van het gebruik van de DSM? Het helpt om klachten in duidelijk afgebakende categorieën te kunnen plaatsen. Zo weten we met elkaar iets beter waar we over spreken en hoe we klachten willen behandelen. 

Wil jij meer lezen over de DSM-5 en hoe Psycholoog.nl hiermee omgaat? Klik dan hier. 

Wil je meer weten? Lees meer over deze klacht in onze artikelen

De effecten van stigmatisering van mentale aandoeningen

(7-12-2023)

Er hangt nog steeds een stigma boven psychische aandoeningen. Lees hier meer over de gevolgen van deze stigmatisering. Lees verder

Het gebruik van een pilletje om beter te studeren

(23-11-2023)

Het gebruik van zogeheten 'study drugs' is de afgelopen jaren flink toegenomen. Studenten maken vaker gebruik van niet-voorgeschreven medicatie om beter te conc… Lees verder

Een negatief zelfbeeld en zelfwalging: hoe kom ik er van af?

(26-10-2023)

Negatieve gedachten over jezelf en zelfwalging kunnen erg vervelend zijn en een negatief effect hebben op je mentale gezondheid. Lees er hier meer over! Lees verder

Movember: de maand van de mannelijke gezondheid

(1-11-2023)

De mentale gezondheid van mannen wordt in november extra onder de loep genomen. Lees hier meer over het belang van de mentale gezondheid van mannen! Lees verder